اندیشکده آمریکایی فاتحه برجام را خواند/ ایران و آمریکا دیگر به دنبال احیای توافق هستهای نیستند +عکس و فیلم
تاریخ انتشار: ۹ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۶۱۶۲۴
ایرانشناس سرشناس آمریکایی مینویسد: بایدن از ترس تبدیل شدن توافق با ایران به یک مسئله انتخاباتی به دنبال احیای برجام نیست. ایران نیز ترجیح میدهد تا انتخابات بعدی آمریکا اهرم فشارش را تقویت کند.
سرویس جهان مشرق - با وجود آنکه ایران، آمریکا و اعضای اروپایی برجام هنوز به طور رسمی زمان مرگ توافق هستهای سال ۲۰۱۵ را اعلام نکردهاند، اما هرچه زمان بیشتری میگذرد، امیدها برای احیای این توافق کمرنگتر میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
کارگران در یک کارخانهی تبدیل اورانیوم در حاشیهی شهر اصفهان مشغول کار هستند. در حالی که طرفهای امضاکنندهی برجام دیگر امید چندانی به احیای آن ندارند، ایران با غنیسازی اورانیوم تا درصدهای بالا، ضمن رفع نیازها و تداوم پیشرفتهای هستهای خود، اهرم فشارش را برای هرگونه مذاکرات احتمالی در آینده تقویت میکند. از سوی دیگر، دولت بایدن از ترس فضای داخلی آمریکا اقدامی در جهت احیای توافق هستهای انجام نمیدهد و عملاً روزبهروز اهرم فشار آمریکا را ضعیفتر میکند. (+)
در همینباره بخوانید:
›› مذاکرات لغو تحریمها: کدام مسائل حل شده و کدام موضوعات باقی مانده است؟
›› آیا برجام احیا میشود؟/ «تصمیم سیاسی» مورد نظر ایران چیست؟
باربارا اسلاویندر این میان، اندیشکدهی آمریکایی «استیمسون» طی گزارشی تحت عنوان «مرثیهای برای توافق ایران[۱]» عملاً این توافق را مرده دانسته است. «باربارا اسلاوین[۲]» کارشناس سرشناس آمریکایی در امور ایران، که نویسندهی این گزارش است، با اشاره به تصمیم یکجانبهی ترامپ در خروج از برجام و بیمیلی دولت بایدن و دولت ایران به احیای این توافق، مینویسد بحران اوکراین و ظهور چین موجب شدهاند تا احیای توافق هستهای از فهرست اولویتهای آمریکا و اروپا خارج شود. آنچه در ادامه میخوانید گزیدهای از گزارش اندیشکدهی استیمسون است.
لازم به ذکر است که مشرق صرفاً جهت اطلاع نخبگان و تصمیمگیران عرصه سیاسی کشور از رویکردها و دیدگاههای محافل رسانهای-اندیشکدهای بینالمللی این گزارش را منتشر میکند و دیدگاهها، ادعاها و القائات این گزارش لزوماً مورد تأیید مشرق نیست.
۸ میپنج سال پیش، «دونالد ترامپ» رئیسجمهور وقت آمریکا، یکجانبه از توافق هستهای ایران خارج شد؛ با این استدلال[۳] که میتواند برای جلوگیری از دستیابی تهران به توانایی ساخت مخربترین سلاح جهان و مقابله با دیگر چالشهای ایران مقابل منافع آمریکا در خاورمیانه، راه بهتری پیدا کند. در آن زمان، ایران به توافق سال ۲۰۱۵، موسوم به «برنامهی جامع اقدام مشترک» (برجام)، پایبند بود: کمتر از ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای پایین داشت و اجازهی نظارت مستمر آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر تأسیسات هستهایش را میداد. به علاوه، سربازان آمریکایی را در سوریه و عراق نمیکشت و موشکها و پهپادهایش پالایشگاهها و نفتکشهای همسایگانش را هدف نمیگرفتند. ضمناً داشت تلاش میکرد میان روابطش با مهمترین شریک اقتصادی خود، یعنی چین، و تداوم روابط تجاری با اتحادیهی اروپا تعادل برقرار کند.
سخنرانی دونالد ترامپ، رئیسجمهور وقت آمریکا، دربارهی خروج از برجام [دانلود]اکنون نوار را بزنید جلو؛ به سال ۲۰۲۳: همهی جنبههای چالش ایران حالا بدتر شدهاند. ایران اکنون آنقدر اورانیوم با غنای بسیار بالا دارد که برای ساخت چندین بمب هستهای کافی است[۴]؛ و آژانس بینالمللی انرژی اتمی فقط میتواند به صورت سَرسَری فعالیتهای هستهای این کشور را راستیآزمایی کند. شبهنظامیان تحت حمایت ایران در سوریه اخیراً یک پیمانکار آمریکایی را کشتند[۵]. به علاوه، ایران همچنان تأثیرگذارترین بازیگر خارجی در عراق است[۶]؛ کشوری که آمریکا دو دهه پیش به آن حمله کرد تا رژیمی را از میان ببرد که در آن زمان آن را تهدید بزرگتری [از ایران] میدانست. سیاستمداران ایرانی که از توازن میان شرق و غرب در سیاست خارجی حمایت میکردند، به حاشیه رانده شدهاند؛ در عوض، تهران کاملاً به سوی چین و روسیه سوق پیدا کرده است؛ تا جایی که برای جنایت علیه اوکراینیها به مسکو پهپادهای مرگبار میدهد. در داخل ایران، دولت، سرکوبکنندهتر و مردم، فقیرتر شدهاند. دولت ابراهیم رئیسی در سرکوب مخالفتهای گستردهی مردمی به مشکل برخورده است؛ تا جایی که برای بیمار کردن دختران دانشآموز از عوامل شیمیایی استفاده میکند[۷] تا آنها را به وحشت بیندازد و مجبور کند همچنان حجاب اجباری را رعایت کنند [طبق ادعای یک نویسندهی ناشناس در اندیشکدهی آمریکایی «استیمسون»].
نویسندهی گزارش، ادعای بیاساسِ دست داشتن دولت ایران در مسمومیت دختران مدرسهای را به استناد یکی از یادداشتهای اندیشکدهی آمریکایی «استیمسون» مطرح میکند که به صورت ناشناس منتشر شده است. استیمسون نویسندهی مرموزش را صرفاً یک «تحلیلگر مستقر در تهران» معرفی کرده است. (+)
در همینباره بخوانید:
›› روایت متفاوت نشریه بینالمللی از «جنگ روایتها» در اغتشاشات ایران
›› اتاق عملیات اغتشاشات اخیر: اهداف و دستورکار «مرکز اعتدال» چیست؟
›› دفاع از اغتشاش و تهدید به حمله نظامی؛ ایران در سند راهبرد امنیت ملی دولت بایدن
›› ایرانیهای بد - ایرانیهای خوب؛ حمایت آمریکا از اغتشاشگران ایرانی
›› «یورش فوجی» از میدان جنگ تا میدان شهر/ نقش آمریکا در اغتشاشات ایران چه بود؟
بهرغم تلاشهای دولت جو بایدن، اروپاییها، و اوایل، روسیه و چین، برای احیای برجام، این اتفاق نمیافتد. به نظر میرسد بایدن که قصد دارد برای دور دوم نامزد ریاستجمهوری شود، اصلاً دلش نمیخواهد توافقی با تهران انجام دهد که ممکن است به یک مسئلهی انتخاباتی تبدیل شود. اروپاییها بر جنگ اوکراین متمرکز شدهاند و از ایران به خاطر روابط نظامی روبهرشدش با روسیه و همچنین وحشیگریاش در داخل، خشمگین هستند. اروپا که پس از اعمال مجدد تحریمهای آمریکا توسط ترامپ، در تداوم تجارت با ایران ناکام بوده، کانالهای دیپلماتیک خود را با تهران حفظ کرده، اما اهرمهای فشارش نسبت به پنج سال پیش بهشدت ضعیف شدهاند.
هشدار رهبر انقلاب دربارهی نقش اروپاییها در مذاکرات و توافق هستهای: «به کشورهای اروپایی هم اعتماد نکنید» [دانلود]
در همینباره بخوانید:
›› وعدههای روی هوای اروپا و آرزوهای بربادرفته دولت روحانی
›› «ابزار ویژه مالی»: تنفس مصنوعی یا اُتانازی برجام
›› رئیسجمهور «بزدل»؛ بایدن «نمیتواند» یا «نمیخواهد» برجام را احیا کند؟
›› رادارگریز و مرگبار؛ تأثیر پهپادهای ایرانی بر جنگ اوکراین
›› پهپاد در ازای سوخو-۳۵/ گمانهزنیها درباره معامله تسلیحاتی میان ایران و روسیه
›› کشتار غیرنظامیان «وحشیانه» است؛ مگر توسط آمریکاییها
›› جنگ اوکراین محکوم است؛ اما جنگها و جنایات آمریکا چهطور؟
روسیه که زمانی یکی از شرکتکنندگان کلیدی در مذاکرات هستهای [و متحدان غرب در جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای] بود، اکنون ارزش بیشتری برای برقراری اتحاد با کشور دیگری قائل است که [مانند خودش] تحت تحریمهای سنگین قرار دارد. همسایگان عرب ایران که زمانی کاملاً طرفدار غرب بودند و در بهترین حالت به برجام بدبین، و بعضاً با آن مخالف، بودند، اکنون آرزو میکنند میتوانستند برجام را دوباره احیا کنند؛ و خودشان دارند مستقلاً با تهران توافق امضا میکنند و روابطشان را با قدرت جهانی روبهظهور رقیب آمریکا، یعنی چین، تقویت مینمایند. بر همین اساس، عربستان با هدف پایان دادن به جنگ در یمن و حفاظت از زیرساختهای آسیبپذیر و برنامههای بلندپروازانهی توسعهی اقتصادیاش، برای نهایی کردن آنچه به منزلهی آتشبس با تهران است، به چین روی آورد[۸]. امارات که روی کاغذ هنوز هم شریک صمیمی آمریکاست، طبق برخی گزارشها به چین اجازه داده است ساخت یک پایگاه نظامی در خلیج فارس را از سر بگیرد[۹].
سندی که روزنامهی آمریکایی «واشینگتنپست» ادعا میکند از وزارت دفاع آمریکا به بیرون نشت کرده، موقعیت پایگاههای نظامیای را نشان میدهد که گفته میشود چین در خاورمیانه احداث کرده یا قصد احداث آنها را دارد. یکی از این پایگاهها که در حال ساخت است، در خاک امارات قرار دارد که یکی از متحدان آمریکا محسوب میشود. (+)
یک فروند پهپاد تهاجمی میانارتفاع و بلندبرد «وینگ لونگ ۲» ساختهی کمپانی چینی «گروه صنایع هواپیمایی چنگدو» در نمایشگاه هوایی دبی در ماه نوامبر سال ۲۰۱۹. چین طی سالهای اخیر به بسیاری از متحدان سنتی آمریکا تسلیحات و تجهیزات نظامی فروخته است. (+)
در همینباره بخوانید:
›› والاستریتژورنال: سفر خاورمیانهای بایدن بدتر از آبروریزی بود
›› هزینههای کوچ از خاورمیانه/ متحدان آمریکا در بحران اوکراین طرف روسیه هستند
›› گندم، پهپاد و ماهواره؛ هشدار والاستریتژورنال درباره گسترش روابط ایران و روسیه
›› از سفر پوتین به تهران تا ارسال پهپاد به روسیه/ ایران در کانون توجه «انجمن امنیتی اسپن»
›› چرا روسیه و چین، ایران را تقویت میکنند؟
در سوی دیگر، ایران علاقهی چندانی به تلاش برای احیای توافقی نشان نمیدهد که آمریکا آنقدر راحت آن را نقض کرد. برجام، محصول ۱۲ سال مذاکرات دشواری که سال ۲۰۰۳ توسط بریتانیا، فرانسه، و آلمان آغاز شد، حتی در قالب یک قطعنامهی شورای امنیت سازمان ملل نیز رسمیت پیدا کرده بود. ایرانیها میگویند اگر با وجود همهی اینها ترامپ توانست از این توافق خارج شود، چه دلیلی وجود دارد که، در صورت احیای توافق، یک رئیسجمهور دیگر در آمریکا دوباره همین کار را تکرار نکند. بنابراین ایرانیها معتقدند بهتر است منتظر نتایج انتخابات ۲۰۲۴ آمریکا باشند و به تقویت اهرم فشارشان، در قالب جمعآوری اورانیوم با غنای بسیار بالا و دانش هستهای، ادامه دهند.
رآکتورهای هستهای در تأسیسات نطنز در ایران. ایران به جای اعتماد به وعدههای بایدن دربارهی احیای برجام، تصمیم گرفته است اهرم فشار خود را قوی کند تا در هرگونه مذاکرات احتمالی در آینده برگهای چانهزنی بیشتری برای وادار کردن آمریکا به پایبندی به تعهدات خود داشته باشد. (+)
آمریکا و متحدانش که سرشان گرمِ اوکراین و چین است، امیدوارند از بروز یک بحران جدید در خاورمیانه جلوگیری کنند. با این وجود، اوضاع مرتباً پیچیدهتر میشود. اسرائیل همچنان یک نقطهی ابهام است: بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، که درگیر بحران داخلی است، تهدیدهای خود مبنی بر توسل به ابزار نظامی برای کند کردن پیشرفتهای هستهای ایران را تکرار میکند[۱۰]. ایران نیز به نوبهی خود دچار بیثباتی است، دولت این کشور با مخالفت مداوم مردمی و بحران احتمالی جانشینی رهبرش مواجه است. منطقه در حال تغییر است، اما مشخص نیست در چه جهتی. هژمونی آمریکا رو به زوال است، اما هیچ جایگزین مناسبی برای آن وجود ندارد. چین هنوز قادر به حفظ آزادی دریانوردی در خلیج فارس یا میانجیگری در درگیریهای ریشهداری مانند مناقشهی اسرائیلیها و فلسطینیها نیست[۱۱]؛ مناقشهای که ایران مدتها از آن بهرهبرداری میکند. چین تا کنون از اهرم اقتصادی خود برای تحت فشار قرار دادن ایران در موضوع هستهای استفاده نکرده است؛ در عوض از خرید نفت ایران (که به خاطر تحریمهای آمریکا، تخفیف زیادی دارد) سود میبرد.
ناوچهی موشکانداز روسی «ولیکی اوستیوگ» (چپ) از بندری در شهر «طرطوس» در سوریه عازم مأموریت گشتزنی در دریای مدیترانه میشود. دو زیردریایی دیزلی-برقی روسی پروژهی ۶۳۶/۳ کلاس «وارشاویانکا» (نسخهای از کلاس «کیلو») نیز در سمت راست تصویر دیده میشوند. پایگاه دریایی روسیه در طرطوس، تنها پایگاه دریایی این کشور در خارج از کشورهای شوروی سابق است. معادلات قدرت در خاورمیانه در حال تغییر است و آمریکا تا حدی به تصمیم خود و تا حدی در نتیجهی این تحولات، دارد سلطهی خود بر خاورمیانه را از دست میدهد. (+)
در همینباره بخوانید:
›› هزینههای پکن برای همکاری با تهران/ کدام شرکتهای بزرگ چینی به خاطر رابطه با ایران نقرهداغ شدند؟
›› تغییر یارکشیها در خلیج فارس/ اعراب دارند ایران را جایگزین آمریکا میکنند
›› افول آمریکا و بلایی که بر سر «قرن آمریکایی» آمد
›› چرا هژمونی توخالی آمریکا رو به افول گذاشت؟
›› دموکراسی آمریکایی کِی و کجا مُرد
تحریمها بهوضوح نتیجهی معکوس داشتهاند. چنانکه این تحلیلگر و دیگران استدلال کردهاند[۱۲]، حداقل باید به همان اندازه[ای که تلاش صرف تحریم ایران میشود،] تلاش کرد تا آن دسته از محدودیتهای آمریکا که کمک به ایرانیهای عادی را دشوارتر میکنند و صرفاً انحصار دولت بر ارزهای پرمبادله[۱۳] را تقویت مینمایند، کاهش یابند. دیپلماسی همچنان تنها گزینهی عملی است؛ هرچند در حال حاضر دشوار است. ارتباطها برای آزادی گروگانهای آمریکایی و اتباع دیگر [از ایران] و تشویق ایران به افزایش شفافیت دربارهی پیشرفتهای هستهایش ادامه دارد. اگرچه دولت بایدن میگوید گزینهی نظامی، آخرین راهحل است، اما با توجه به پراکندگی سایتهای هستهای ایران و دانشی که مهندسان ایرانی به دست آوردهاند، همین الآن هم برای راهحل نظامی خیلی دیر شده است. چالشهای دیگر ایران نیز از طریق راهحلهای ساده قابلحل نیستند. این وضعیت، نویسنده را به یاد آهنگ قدیمی «جونی میچل[۱۴]» با این بند برگردان میاندازد: «نمیدانی چه داری، تا وقتی از دستش بدهی.» خدابیامرز، برجام!
بایدن اعتراف میکند که تخریب برجام کار ترامپ بود، اما میگوید احیای آن وظیفهی ایران است. [دانلود] آنتونی بلینکن، وزیر خارجهی آمریکا، نیز اعتراف میکند که فروپاشی برجام تقصیر دولت آمریکا بوده، اما میگوید احیای توافق به عهدهی ایران است. [دانلود]در همینباره بخوانید:
›› بلوفهای توخالی بایدن/ روزنامه کنگره: آمریکا مقابل ایران گزینه نظامی ندارد
[۱] A Requiem for the Iran Deal Link
[۲] Barbara Slavin Link
[۳] Remarks by President Trump on the Joint Comprehensive Plan of Action Link
[۴] Analysis: Stakes rise as Iran can fuel ‘several’ atom bombs Link
[۵] U.S. contractor killed, ۵ service members and contractor wounded in suicide drone strike in Syria Link
[۶] Iran is still the main foreign power in Iraq Link
[۷] Who is poisoning Iran’s schoolgirls? Link
[۸] China shows its constructive side by brokering a deal between Iran & Saudi Arabia Link
[۹] Buildup resumed at suspected Chinese military site in UAE, leak says Link
[۱۰] Interview With Israeli Prime Minister Benjamin Netanyahu... Link
[۱۱] Israel’s ۷۵th anniversary evokes a jumble of memories and conflicting emotions Link
[۱۲] After “Maximum Pressure”: Formulating an Effective US Strategy on Iran Link
[۱۳] ارزهای پر مبادله لینک
[۱۴] جونی میچل لینک
منبع: مشرق
کلیدواژه: انتخابات ترکیه قیمت برجام خروج آمریکا از برجام مذاکرات برجام توافق هسته ای توافق هسته ای مذاکرات هسته ای برنامه هسته ای ایران برنامه هسته ای احیای برجام احیای توافق هسته ای آمریکا ایران جو بایدن دولت بایدن بایدن باربارا اسلاوین روسیه چین اوکراین اروپا ترامپ دونالد ترامپ دولت ترامپ خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت توافق هسته ای احیای توافق هسته ای بین المللی رئیس جمهور ی آمریکایی اندیشکده ی دولت بایدن نویسنده ی ایران نیز ایرانی ها تحریم ها ی آمریکا درباره ی ی برجام ی اروپا ی ایران شده اند ی احیای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۶۱۶۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
والاستریتژورنال: دولت بایدن ملتمسانه بهدنبال منصرفکردن ایران از حمله به اسرائیل بود
به گزارش خبرآنلاین، یک رسانه آمریکایی با ارائه جزئیاتی درباره تلاش دولت بایدن برای جلوگیری از وقوع جنگی تمامعیار در منطقه در پی تحقق پاسخ وعدهداده شده ایران به اقدامات متجاوزانه رژیم صهیونیستی، مطرح کرد که پاسخ ایران طی حملات گسترده پهپادی و موشکی به اراضی اشغالی، بدترین سناریویی بود که نهادهای اطلاعاتی آمریکا متصور شده بودند و واشنگتن ملتمسانه از شرکای منطقهای خود میخواست ایران را از انجام دادن حملهای علیه رژیم صهیونیستی منصرف کنند.
در پی پاسخ ایران طی عملیات «وعده صادق» به حمله متجاوزانه رژیم صهیونیستی به ساختمان کنسولگری سفارت ایران در دمشق و اظهار بیاطلاعی مقامات آمریکایی از این حمله از بیم پاسخ ایران، یک رسانه آمریکایی در گزارشی به تکاپوی دولت بایدن برای جلوگیری از گسترش تنشها و «در گرفتن جنگی تمامعیار در خاورمیانه» پرداخت.
به گزارش ایسنا، ایران، شامگاه شنبه گذشته(۲۵ فروردین) عملیات وعده صادق را علیه اهدافی در اراضی اشغالی در پاسخ به اقدام متجاوزانه آن علیه اماکن دیپلماتیک خود که منجر به شهادت ۱۳ نفر از فرماندهان نظامی و کارکنان کنسولگری آن در دمشق شد، آغاز کرد.
طی این عملیات که ایران آن را عملیاتی محدود و تنها به قصد تنبیه اقدامات متجاوزانه رژیم صهیونیستی عنوان کرده بود، دهها پهپاد و موشک به سمت اراضی اشغالی شلیک شد.
روزنامه والاستریت ژورنال در گزارشی نوشت: رییسجمهور بایدن و تیم امنیت ملی او در ۱۳ آوریل(۲۵ فروردین) با نگرانی فزایندهای در اتاق وضعیت کاخ سفید مانیتورها را تماشا میکردند که در ابتدا، ۳۰ موشک و بعد ۶۰ و بیش از ۱۰۰ موشک بالستیک ایرانی را نشان میداد که در حال شلیک به سمت اسراییل بودند.
موشکهای کروز ایران و موجی از پهپادهای به پرواز درآمده بودند و قرار بود همراه با موشکهای بالستیک به اسراییل برسند؛ شلیک سهمگینی که بایدن و دستیاران او نگران بودند بر توانمندیهای دفاعی تقویتشدهای غلبه کند که خودشان و اسراییل یک هفته مشغول آماده کردنش بودند.
پس از این حمله، مقامات آمریکایی گفتند که گستره اولین حمله مستقیم تهران علیه رژیم صهیونیستی در اراضی اشغالی، مطابق بدترین سناریویی بود که نهادهای جاسوسی و اطلاعاتی آمریکا متصور شده بودند؛ این حمله نهتنها یکی از متحدان نزدیک آمریکا را تهدید کرد، بلکه تهدیدی نیز برای امیدهای بایدن به جلوگیری از گسترش بحران ششماهه منطقه، یعنی جنگ غزه، به یک جنگ تمامعیار منطقهای بود.
نمایی از عملیات موشکی و پهپادی ایران علیه رژیم صهیونیستی، آوریل ۲۰۲۴، جنوب نوار غزهبایدن و دستیاران او که ۵:۱۵ دقیقه عصر شنبه در اتاق وضعیت جلسهای برگزار کرده بودند، هنوز مطمئن نبودند که سامانههای ضد موشکی اسراییل که با اعزام سامانههای ضد موشکی و ضدپهادی آمریکا ده روز پیش از آن تقویت شده بود، بتواند راه رگبار شلیکهای ایران را سد کند.
همان روز، یکی از مقامات ارشد دولت بایدن گفته بود، «نتیجه استفاده این امکانات دفاعی تا زمانی که قائله ختم نشود، نامعلوم است.»
انتظار عذابآور در مدت حمله ایران، یکی از سختترین لحظات در بحران ۱۹ روزهای بود که بایدن و تیم امنیت ملی او گرفتارش بودند؛ بحرانی که آنها خود را در آن از آنچه رژیم صهیونیستی و ایران برنامه داشتند در مواقع حساس انجام بدهند، بیاطلاع یا نامطمئن مییافتند.
ترور در دمشقاین بحران با حمله رژیم صهیونیستی به ساختمان کنسولگری ایران در دمشق آغاز شد و مقامات آمریکایی مدعی شده بودند که رژیم صهیونیستی از پیش، اطلاعی درباره این حمله و جزئیات آن نداده بود و تنها با آغاز حمله شرکایی آمریکایی خود را مطلع ساخته بودند. طی این حمله، سرلشگر «محمدرضا زاهدی» از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران ایران و چند تن دیگر از کارکنان کنسولگری ایران به شهادت رسیدند.
مقامات آمریکایی مدعی شده بودند که یک مقام رژیم صهیونیستی تنها چند دقیقه پیش از حمله هوایی، به شرکای آمریکایی خود اعلام کرده بود که این حمله آغاز شده است. اما این اخطار شامل هیچ گونه اطلاعاتی مبنی بر این نبود که به چه کسی یا کدام محل قرار است حمله شود.
کاخ سفید ظرف مدت کوتاهی، از حمله غیرمنتظره دیگری توسط رژیم صهیونیستی مطلع شد که همان روز حمله به دمشق رخ داد. یک پهپاد این رژیم به کاروانی امدادی در غزه حمله کرد که منجر به کشته شدن هفت نفر از کارکنان آشپزخانه جهانی شد.
پس از حمله دمشق، «مایکل هرتزوگ» سفیر رژیم صهیونیستی و یکی از وابستگان نظامی این رژیم در سفارت آن هنگام برگزاری جلسه مجازی «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا و دیگر مقامات ارشد کاخ سفید با مقامات رژیم صهیونیستی، در کاخ سفید حضور داشتند. به گفته مقامات آمریکایی، هرتزوگ در گفتوگوهایی که آنجا انجام شده بود، توضیح داده که رژیم صهیونیستی سرلشگر زاهدی و دیگر افسران ارشد ایران را طی این حمله هدف قرار داده است.
حمله به دمشق بیپاسخ نمیماندبا انتظار مقامات واشنگتن و تلآویو برای پاسخ تهران، چند تن از مقامات رژیم صهیونیستی و آمریکا پیشبینی میکردند که تهران به طور مستقیم به اراضی اشغالی حمله میکند، اقدامی که تا آن موقع، بیسابقه بود.
با وجود آن که مقامات ایران تاکید کردهاند، نیروهای مقاومت منطقه به طور مستقل عمل میکنند و ادعای غرب علیه ایران مبنی بر در اختیار داشتن «نیروهای نیابتی» را رد کردهاند، مقامات آمریکایی نگران بودند که حمله رژیم صهیونیستی باعث «حملات نیروهای نیابتی» ایران علیه مواضع آمریکا در عراق و سوریه شود. حدود ۴ هزار و ۵۰۰ شهروند نظامی و غیرنظامی در پایگاههای متعددی در سراسر منطقه پراکندهشدهاند. مقامات آمریکایی گمان میکردند که ایران ممکن است تلاش کند که در پاسخ به این حمله، به یکی از سفارتهای رژیم صهیونیستی حمله کند.
«اتاق وضعیت» کاخ سفیدمقامات آمریکایی گفتند، پس از حمله سوریه، ایرانیها از سفارت سوئیس در تهران خواستند پیام مکتوبی با لحنی تهدیدآمیز به آمریکا بفرستد که واشنگتن را مقصر این حمله میدانست. واشنگتن دست داشتن در این حمله را رد کرده بود.
یک مقام آمریکایی گفت که ۲ روز پس از حمله رژیم صهیونیستی به دمشق، «لوید آستین» وزیر دفاع آمریکا در تماسی با «یوآف گالانت» وزیر رژیم صهیونیستی نارضایتی خود را اعلام کرده و گفته بود که او با وجود آن که یک هفته پیش با آستین در پنتاگون دیدار داشت، به برنامهها برای این عملیات اشارهای نکرده بود.
تهران این حمله را اقدامی متجاوزانه علیه امکان دیپلماتیک تلقی کرده و «سید ابراهیم رئیسی» رئیسجمهور ایران سوم آوریل گفت که «این حمله بیپاسخ نمیماند.»
روابط آمریکا-اسرائیل در یکی از بدترین حالتهای خود بود. بایدن چهارم آوریل به «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی گفته بود که حمایتهای جهانی از این رژیم در پی کشتار آن در آشپزخانه جهانی رو به افول است.
مقامات گفتند که بایدن همچنین به نتانیاهو گفته بود رژیمش باید اجازه بدهد که کمکهای انسانی بیشتری به غزه راه پیدا کند و تلفات غیرنظامیان را کاهش دهد. او به نتانیاهو گفته بود که آمریکا تلآویو را بر اساس عملکرد آن قضاوت خواهد کرد.
اما بایدن همچنین به نخستوزیر رژیم صهیونیستی گفته بود که آمریکا از این رژیم در قبال ایران حمایت میکند. او به پنتاگون دستور داده بود که تلاشهای خود برای حفاظت از رژیم صهیونیستی را افزایش دهد و ارتش آمریکا برنامههایی فوق محرمانه برای کمک این رژیم در مواقع بحرانی را اجرایی کرد.
همزمان با آن که بایدن در ۱۰ آوریل در کاخ سفید میزبان نخستوزیر ژاپن بود، آستین از او اجازه خواست که ناوشکن «یواساس کارنی»( USS Carney) را که آن موقع به سمت شرق و بندر مبدا خود در فلوریدا در حرکت بود را بازگرداند. این ناوشکن در شرق مدیترانه و در جایی که به اندازه کافی به اراضی اشغالی نزدیک باشد تا بتواند موشکهای شلیکشده را با هواپیماهای رهگیری «اسام-۳»(SM-۳) مسیریابی و سرنگون کند، به ناوشکن دیگری به نام «یواساس آرلی برک»(USS Arleigh Burke) پیوست.
گروهی از کارکنان نظامیان آمریکا به طور مخفیانه به تلآویو رفتند تا از یک مرکز عملیات موشکی با همتایان صهیونیست خود همکاری کنند.
دیدار آستین و گالانت در واشنگتنبا پیشبینی این که ایران پهپادهایی را نیز شلیک خواهد کرد، جنگندههای «اف-۱۵ای»(F-۱۵E) به منطقه آمدند تا به سرنگون کردن آنها کمک کنند. دیگر جنگندههای «اف-۱۶»(F-۱۶) که در منطقه مستقر بودند نیز در این عملیات شرکت کردند. قرار بود هواپیماهای سعودی و اردنی هم از حریم هوایی خود حفاظت کنند.
ناو هواپیمابر «یواساس آیزنهاور»(USS Eisenhower) نیز که در دریای سرخ و در سواحل یمن بود نیز به اراضی اشغالی نزیکتر شده بود تا در موقعیتی باشد که جنگندهها بتوانند برای رهگیری پهپادهای شلیکشده از سوی انصارالله یمن از عرشه آن به پرواز دربیایند.
دستیاران ارشد بایدن پای تلفنها بودند و به دولتهای دیگر کشورها التماس میکردند که به ایران بگویند حمله نکند. «ویلیام برنز» رییس سازمان سیا از همتایان اطلاعاتی در اروپا، پایتختهای غرب آسیا و ترکیه درخواست کرده بود که ایران را ترغیب به تنشزدایی کنند.
پاسخی در «بالاترین حد ممکن»با وجود آن که نهادهای اطلاعاتی آمریکا خارج کردن موشکهای ایران از انبارها و کار گذاشتن آنها روی پرتابگرها را رصد میکرند، گستره حمله ایران، برای آنها مشخص نبود. در برخی گزارشهای اطلاعاتی پیشبینی شده بود که ایران ممکن است تنها، اماکن دیپلماتیک رژیم صهیونیستی یا دیگر اماکن در خارج از اراضی اشغالی را هدف قرار دهد.
با گذشت روزها بدون پاسخ ایران، مقامهای اطلاعاتی آمریکا و رژیم صهیونیستی به این نتیجه رسیدند که ایران برای حملهای مستقیم علیه اراضی اشغالی برنامهریزی میکند و قرار است حملهای مستقیم انجام دهد. سوال این بود که چه زمانی انجام خواهد شد و اهداف آن کام خواهد بود.
کابینه جنگ رژیم صهیونیستی«مایکل کوریلا» فرمانده نیروهای تروریستی آمریکا در غرب آسیا در ۱۱ آوریل به اراضی اشغالی رسید. اجرای برنامههای از پیش تعیینشده سفر کوریلا با وجود خطر حمله قریبالوقوع ایران سرعت یافته بود. کوریلا میخواست طی حمله ایران در اراضی اشغالی بماند اما آستین به او دستور داد که از آنجا برود، چراکه نگران بود آمریکا در هرگونه پاسخ ایران همدست بهنظر برسد. کوریلا به اردن رفت و از آنجا با او مشورتهای لازم انجام میشد.
بایدن که برای آخر هفته از پایتخت خارج شده بود، شب پاسخ ایران بازگشت. به گفته مقامات دولت بایدن، وقتی شنبه شب حمله آغاز شد، مقامات آمریکایی حاضر در اتاق وضعیت و پنتاگون مسیر سه موج تسلیحاتی را که از حریم هوای ایران خارج میشد، از عراق و اردن عبور میکرد و به سمت اراضی اشغالی سرازیر میشد را دنبال میکردند. حتی با وجود هشدارهای گستردهای که دریافت کرده بودند، گستره این حمله یک شوک بود.
یک مقام رسمی ارشد در این باره گفت: «به گمانم، این بالاترین حد چیزی بود که پیشبینی میکردیم.»
بیش از ۱۵۰ پهپاد جنگی-یکی از بیشترین تعداد گسیل پهپادها در یک نوبت-پنج ساعت طول میکشید تا به اراضی اشغالی برسد. بعد بیش از ۳۰ موشک کروز زمین به زمین شلیک شد حدودا دو تا سه ساعت طول میکشید تا به هدف برسد. آخرین مورد، موشکهای بالستیک بود که رسیدن آنها فقط چند دقیقه طول میکشید.
ایران زمان حمله را طوری برنامهریزی کرده بود که موشکها همزمان برسند و هدف آن گیج کردن پدافندهای دفاعی رژیم صهیونیستی و غلبه بر آن بود. آنها از اهداف غیرنظامی پرهیز کرده و در عوض، به دنبال اهداف نظامی مانند پایگاه هوایی نواتیم در صحرای نقب بودند که جنگندههای «اف-۳۵» رژیم صهیونیستی در آن مسقر هستند.
هیچ کسی تا بهحال اقدام به رهگیری یکباره آن تعداد از موشکهای بالستیک نکرده بود. واشنگتن گمان میکرد که نیروهای خودش و رژیم صهیونیستی بتوانند از پس ۵۰ موشک بالستیک بر بیایند اما تصور بیش از ۱۰۰ موشک بعید بود.
توصیه کاخ سفید به تلآویوکاخ سفید پس از این حمله ایران از دفاع از متحد خود به تلاش برای آرام کردن آن و ترغیب آن به خویشتنداری روی آورد. بایدن و نتانیاهو در ۱۳ آوریل، ۹ صبح به وقت واشنگتن گفتوگویی تلفنی داشتند.
با توجه به ادعاها درباره رهگیری ۹۹ درصد از حملات موشکی و پهپادی ایران و وارد نشدن آسیب جدی به اهداف مورد نظر ایران در اراضی اشغالی، مقامات آمریکایی گفتند که بایدن در این تماس تلفنی به نتانیاهو که آن لحظه در جلسه کابینه جنگ بود، گفت که با دقت به اقدامات بعدی خود فکر کند و «برد را قبول کند.»
حمله رژیم صهیونیستی به ساختمان کنسولگری سفارت ایران در دمشق، ۱ آوریل ۲۰۲۴مقامات آمریکایی نگران بودند که رژیم صهیونیستی فورا و پرقدرت، حمله متقابلی انجام بدهد. ایران نیز هشدار میداد در صورت وقوع چنین حملهای، قاطعانه پاسخ خواهد داد.این امر چرخه تنشها را دچار تغییرات سهمگینی میکرد.
در این میان، اعضای دولت ائتلافی راستگرا و افراطی نتانیاهو خواستار تلافی سریع و بزرگی بودند. اما نتانیاهو به وزرای خود از حزب لیکود گفت، در حالی که مصمم است به ایران پاسخ بدهد، این اقدام باید «معقول» بوده و «غیرمسئولانه» نباشد.
والاستریتژورنال در پایان نوشت رژیم صهیونیستی چند دقیقه پیش از اقدام تخریبی خود در داخل ایران در پی عملیات وعده صادق با استفاده از چند ریزبالگرد که پدافند دفاع هوایی ایران به طور موفقیتآمیزی با آن مقابله کرد و از سوی مقامات ایران، درباره «عملیات محدود» خود به آمریکا اطلاع داده بود. حداقل، آمریکا یک بار توانست از جنگی گستردهتر جلوگیری کند.
310310
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1898018